Çocuklarda Böbrek Kanserine Erken Tanı Keşfi

Kanser her saniye bir kişinin daha hayatını elinden alırken erken teşhisin önemini de gözler önüne seriyor. İşte tam da bu noktada Princess Máxima Pediatrik Onkoloji Merkezi’nde çocuklarda böbrek kanserine erken tanı koyulabilen bir cihaz geliştirildi. Dünyada günümüzde, kalp hastalıklarından sonra en yaygın görülen hastalığa bağlı ölüm nedeni kanserdir. 2020 yılında yayınlanan Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporuna göre; her beş insandan biri kansere yakalandığını; her 8 erkekten birinin, her  11 kadından da birinin kanser nedeniyle hayatlarını kaybettiklerini gözler önüne seriyor. İlerleyen bilim ve sağlık sektörü, içinde bulunduğumuz teknoloji çağında halen kanser üzerinde araştırmalarını devam ettiriyor. Bu çalışmaların biri de Princess Máxima Pediatrik Onkoloji Merkezi’nde gerçekleştirildi. Merkezde çalışan bilim insanları, insan vücudunda bulunan tüm hücrelerden binlerce özelliği ortaya çıkaran, 3 boyutlu yapıdaki milyonlarca hücreyi inceleyebilme imkânı veren yeni bir görüntüleme tekniği ve hesaplamalı boru hattı geliştirmeyi başardılar. Söz konusu araştırma aynı zamanda geçtiğimiz aylarda dünyaca ünlü sevilen akademik bilim dergisi Nature Biotechnology'de yayınlandı.

Bu Yeni Teknik Nasıl Uygulanıyor?

İnsan vücudundaki sağlam olan herhangi bir organın içindeki tek tek hücrelere inceleme yapılarak, bilim adamlarının bu hücrelerin moleküler profilinin beraberinde, bir organ veya tümör içindeki şekil ve konumlarını analiz etmelerini sağlıyor. Birer birer bu  hücreleri analiz etmek ve incelemek için diğer kullanılan teknikler, hücredeki dokunun nasıl çalıştığına dair önemli bilgilerden fedakârlık ederek dokunun küçük parçalara ayrılması şartını taşır. Bu tür bilgileri klinik sonuç verileriyle ilişkilendirmek de gelecekte konulma ihtimali olan tanıyı iyileştirebilmektedir.

Wilm Tümörü Hücresi Nedir?

Asıl adı ‘’Wilms’’ tümörü (nefroblastom) olan bu kanserli hücre, çocuk ve gençlerde görülen kanser hastalıklarının yaklaşık % 5’lik bir dilimini oluşturuyor. Çocuklarda en sık rastlanan böbrek tümörü olan Wilm tümörü; çocuk yaşlarda görülen kistik olmayan tümörler arasında da en sık görüleni olarak karşımıza çıkıyor. Araştırma ekibi çocuklarda Wilm tümör yapısını sağlıklı böbrek yapısıyla karşılaştırmak için mikroskopi tekniklerini uygulayarak işe başladı. Araştırma ve çalışmaların ardından; hücreleri, olgunlaşmaya devam ettikleri ancak olgunlaşmamış bir durumda tutmakla bağlantılı, SIX2 adlı bir genin daha yüksek seviyelerine sahip bir hücre grubu keşfettiler. Bu keşfin yanında farkında varılan durum ise; yüksek SIX2 seviyelerine sahip diğer tümör hücrelerinin, kimyasal tedavisinden (kemoterapiden) sonra kötü sonuçlar getirmesidir. Bu yeni SIX2 Wilm tümör hücreleri grubunun klinik ilişkisini araştırmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyduklarını belirten ekip; elde edilen bulguların ve yeni görüntüleme tekniğinin gelecekte tedaviyi iyileştirebilecek bilimsel çalışmalara yol açabileceğini de açıkladı.

Az Sürede Çok Veri, Erken Tanı

Karışık moleküller; farklı renklerde olan floresan parçacıklarıyla etiketlenmesiyle hücreler mikroskop altında birbirlerinden ayırt edilebilmektedir. Rios grubu tarafından Princess Máxima Center'da (Dream3D Lab) geliştirilen yeni görüntüleme hattı ile, aynı anda etiketlenebilen renk sayısını dörtten sekize iki katına çıkartılabildi. Bu artış da, araştırmacıların hücre tiplerini çok daha kesin bir şekilde ayırt edebilmeleri anlamına gelmektedir. Bununla birlikte araştırmacı ekip, mikroskopi tekniğiyle üretilen büyük miktardaki bilgiyi işlemek için yeni bir yöntem daha geliştirmeyi başardı. Tüm organ hakkındaki bilgileri daha küçük 3B bloklara bölerek, verileri paralel olarak analiz etmek için aynı anda birçok bilgisayara veri göndermeyi başardılar. Bu, büyük miktarda verinin eski tekniklerle işlenme süresi 5 ila 6 gün iken, bu süreyi yaklaşık iki saate indirdiler. Söz konusu bu yeni tekniğin uygulanması için zamandan bu kazanım yabana atılmaz bir gereklilikti. Bunun yanı sıra çalışma ekibi, büyük veri kümesindeki her bir hücreyi yüksek doğrulukla tanımlamak için derin öğrenme yaklaşımı tekniğini de kullanarak bu başarıya imza attı.

Çocuk Onkoloji Prenses Máxima Merkezi Nedir, Ne Yapar?

[caption id="attachment_13347" align="aligncenter" width="696"] startupteknoloji.com- böbrek kanseri[/caption] 2018 yılında Hollanda’da 44.833 metrekarelik bir yerleşke ile kurulan çocuk kanser ve tümörleri alanında çalışan bir sağlık kuruluşudur. Alanında uzman çok sayıda bilim adamını aynı çatı altında toplayan bilim kuruluşu, yönetim kadrosunda da işinde uzman ve duyarlı CEO’lar barındırıyor. Dünya üzerindeki her çocuğun kanserle mücadelesine destek olmak, hastalığı tedavi etmek ve onlara en uygun yaşam kalitesini sunmayı kendilerine amaç edinen Merkezde dünyanın her alanında gelen kanserli çocuklar tedavi görüyor. Merkezde bu projede çalışan bilim adamları, çocukluk dönemi merkezi sinir sistemi tümörünün yanı sıra, meme tümörü yapısından alınan biyopsi materyaline bakmak için yeni tekniklerini farklı moleküler etiketlerle test ederek, birden fazla doku tipinde uygulanabileceğini da doğrulamayı başardılar. Günümüzde, merkezdeki araştırmacılar daha fazla hasta örneğini analiz etmek için görüntüleme boru hattını kullanmayı hedefliyor. 3D doku analizlerini klinik sonuçlara bağlamak, çocuk kanseri için daha iyi teşhis araçlarına yol açabilecektir. Kim bilir belki yakın bir gelecekte daha anne karnında birçok hastalık tespit edilebilecek. İşte o zaman kanser bir kader olmaktan çıkacak. Merakla bekliyoruz.