Deprem Bölgesinde Hipotermi Tehlikesi!

Soğuk kış aylarıyla birlikte gece vakitlerinde eksileri bulan hava şartları, enkaz altındaki vatandaşlar ve afetzedeler için hipotermi riskini oluşturuyor. Afet bölgesinde arama kurtarma çalışmaları hızla devam ediyor. Bu çalışmaların titizlikle ve hassasiyetle sürdürülmesi gerekiyor. Ancak olumsuz hava koşuları gerek uzman ekiplere gerekse kurtarılmayı bekleyen vatandaşlara zor anlar yaşatıyor. Depremin üzerinden 5 gün geçti ve hala enkaz altından umut dolu haberler gelmeye devam ediyor. Enkaz altında bekleyen vatandaşlar için şuan için en büyük risk, hipotermi geçirerek donma tehlikesi ile karşı karşıya kalmalarıdır. Her geçen saat aleyhimize işlemekle beraber gelin bu vakayı birlikte inceleyim.

Hipotermi Neden Olur?

İnsan bedeninin normal vücut ısısı yaklaşık 37C derecedir. Ancak uzun süreli soğuğa hareketsiz bir şekilde maruz kalmanın sonucu olarak, vücut iç-dış ısısını ayarlamaz hale gelir ve ısı derecesini düşürmeye başlar. Eğer bu düşüş koruma altına alınmazsa zaman içinde bu değer 35C'ye kadar düşer ve bu durumda hipotermi riski ortaya çıkar. Bu risk sonucunda kalbin işlevi zayıflar, sinir sistemi ve organlar normal faaliyet gösteremeyecek hale gelirler. Hipotermiye neden olan çeşitli faktörler bulunmakta. Bunun en yaygın olarak bilineni soğuk havaya maruz kalmaktır. Bunun dışında; havaya uygun olmayan kıyafetler giyinmek, kaza sebebiyle aniden soğuk suya düşmek, soğuk havada ıslanmak, ıslanma sonucu kıyafetleri değiştirmemek, kuru ve sıcak bir yerde ısı dengesini sağlayamamak diğer faktörler arasında yer alıyor.

Fiziksel olarak yorgun ve düşük kan değerleri olan kişilerin hipotermiye daha yatkın oldukları görülmektedir. Alkol içen bireyler vücut ısısının arttığını hissetse de aslında alkol kan damarlarının genişlemesine sebep olarak cilt yüzeyinden daha fazla ısı kaybettirir. Özellikle deprem bölgesi için hipotermi riski bulunan grupları; yıkıntıların altında kalan kişiler, açıkta çalışan işçiler, güvenlik personelleri, barınma sorunu yaşayanlar, ek hastalıkları olanlar ve üç yaş grubunun altındaki çocuklar oluşturuyor. Ayrıca zaman zaman kar yağışı ile oluşan ıslaklık bu riski hayli arttırıyor.

Belirtileri Nelerdir?

Hipotermi semptomları arasında ilk olarak titreme görülür. Titreme, vücudun soğuk soğuğa karşı kendini ısıtmaya çalıştığı refleks savunması olduğu için vücut sıcaklığı düşmeye başladığında ilk fark edilen belirtidir. Bu belirti görüldüğü anda hemen sıcak takviye yapılması gerekir. Aksi taktirde semptomlar artacak ve tehlikeli bir durum ortaya çıkacaktır. Hipoterminin diğer belirti ve semptomları arasında bilinç kaybı, geveleyerek konuşma veya mırıldanma, karışıklık veya hafıza kaybı, sakarlık veya koordinasyon eksikliği, titreme, uyuşukluk veya çok düşük enerji, yavaş ve hafif nefes alma, zayıf nabız, ve özellikle bebeklerde parlak kırmızı, soğuk cilt bulunur. Gerçek donma noktasına erişmeyen soğuklarda ise, cilt yanıklarına benzer şekilde ödem ve baloncuklar (vezikül ve büller) meydana gelir. Isı kaybı daha da sürerse, donma noktasına gelinirse donuk (frostbite) oluşur.

Hipotermi Nasıl Önlenir?

Zamanında müdahale edilmediğinde hipotermi, hücre ölümlerine yol açarak kalbin işlevini oldukça yavaşlatır. Bilinç kaybı yaşanması olası durumunda, enkaz altındaki kişi bağırıp yardım isteyecek gücü kendinde bulamayabiliyor. Bazı yaşanan vakalarda ise, enkazdan kurtarılan kişinin kontrol sonucu vefat ettiğine karar verilebiliyor. Halbuki kişi uzun süreli hipotermi geçirmesinin sonucu olarak nabzı durma seviyesinde çok yavaş bir şekilde atmaya devam ediyordur. Bu sebeple öldüğü varsayılan kişiye doğru teknikler uygulayarak yaşama dönmesi sağlanabilir.

Öncelikle panik yapılmamalıdır, seri ama sakin bir şekilde durum yönetilmelidir. Bilinenin aksine donma vakası geçiren kişiyi ilk olarak ayaklarından ısıtmak ani şoka sebebiyet verir. Öncelikle kişinin kafa, el, boyun kısımları orta sıcaklıktaki maddeler ile ılımlı hale getirmeye çalışılmalıdır. Eğer hipotermi geçiren bir bebekse, annesi ısıtma işlemi sırasında bebeğe süt içirerek sürece destek olmalıdır. Bu sırada hafifçe el ve ayaklar ovulup , sakinleştirici cümleler ile vaka daha kolay atlatılabilir.

Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Hipotermi riski olanlara sıcak içecek vermek riskli olabilir. Özellikle bilinç bulanıklığı yaşayan kişilere enkaz altından çıkmış olsa da içecek verilmemeli. Kişi enkaz altındaysa ve mümkünse, telefon vb. gibi iletişim araçları ile iletişimde olunmalı, konuşarak tavsiyelerde bulunulmalı. Kişinin kıyafetleri ıslaksa eğer durumu müsaitse hemen çıkarılmalıdır. Eğer durum buna müsait değilse makas ile ıslak kısımları mutlaka kesilmelidir. Isıtmak için kat kat kuru battaniye veya yün paltolar en ideal seçenektir. Vücudu sarma işlemi yapılırken sadece yüz açıkta kalacak şekilde baş kısmının etrafını sarmaya özen gösterin. Bu noktada unutulmaması gereken, kişiye ani sıcak uygulaması yapılmamalıdır. Sıcak su, ısıtma cihazları, sıcak su torbası gibi ısıyı direk geçiren maddeler ile vücudun ani teması gerçekleşmemelidir. Bilinç açıklığı ve uyanıklık söz konusuysa eğer hafif, şekerli, alkolsüz bir içeceğin içirilmesi faydalı olacaktır. Akciğerlerin etrafındaki plevra adı verilen alan veya karın boşluğu yani periton boşluğu gibi vücudun belirli bölgelerini ısıtmak için ılık bir tuzlu su çözeltisi kateterlerle etkilenen bölgeye verilebilir. Vücut ısısını yükseltmek için maske ya da nazal tüp ile nemlendirilmiş oksijenin verilerek solunum yollarının, dolayısı ile vücudun ısısı yükseltilebilir.

 İlginizi Çekebilir: Deprem Çantası İle İlgili Bilinmesi Gerekenler