Rekabet Kurumu, Zincir Marketlerin Birlikte Hareket Ettiğine Dair WhatsApp Mesajlarını Ortaya Çıkardı

Rekabet Kurumu, zincir marketlere kesilen 2,7 milyar TL'lik para cezasının gerekçeli kararını gözler önüne serdi. 208 sayfalık tutanakta, şirketler arasındaki yazışmalar ve kartelleşmenin nasıl sağlandığının bilgilerini de içeriyor.

Geçtiğimiz dönemlerde en çok söz ettiğimiz konuların başında Rekabet Kurumu'nun zincir marketlere yönelik soruşturma süreci vardı. Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamalarınardından harekete geçen kurum, Türkiye'nin en popüler zincir marketleri ile bazı tedarikçilere 2,7 milyar TL civarında para cezası uygulamıştı. Önceki hafta konuyla alakalı bir açıklama yapan Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, yargının gerekçeli kararının bu hafta paylaşılacağını dile getirmişti. Ardından beklenen oldu. Rekabet Kurumu, 2,7 milyar TL'lik hükmün gerekçeli kararını paylaştı.

Gerekçeli kararın ayrıntılarını incelediğimizde, Türkiye menşeili zincir marketlerin doğrudan ya da dolaylı yollarla irtibat kurduğu; kampanyalar, fiyat indirimleri, zamlar ve fiyat geçiş tarihleri gibi başlıklarlaanlaşma yaparak hareket ettiği bildiriliyor. Ayrıca şirketler arasındaki kartelleşmeyle ilgili ayrıntılar da gerekçeli kararın içerisinde bulunmakta. Soruşturma kapsamına alınan fakat Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'a aykırı davranmayan zincir marketlerin hangileri olduğu da gerekçeli kararın kapsamında.

Rekabet Kurumu'nun şirketlereuyguladığı rekor para cezasının tamı tamına 208 sayfalık gerekçeli kararında, zincir marketler arasındaki görüşmeler de vurgulanıyor. Bu diyaloglara baktığımızda, WhatsApp ve Gmail gibi iletişim araçlarıyla iletişim kurulduğu ve fiyat güncellemelerinin eş anlı yapılmasının elde edildiği açıkça görülmekte.

Gerekçeli Kararda Bulunan Örnek WhatsApp Yazışmaları:

SAVOLA’da yapılan ve yerinde incelemede sağlanan, SAVOLA çalışanı (…) ile “Migros (…)” olarak kayıtlı, MİGROS kuru gıda kategori müdürü (…) olduğu anlaşılan MİGROS çalışanı arasında meydana gelen WhatsApp yazışmasında,

10.08.2018 tarihinde;

“(…): (Yudum Ayçiçek yağı 5 Lt ürününe ait etiket fiyatının 35,90 TL olduğu Nevgros reyon görseli paylaşılmıştır.) Migros (…): Guzel abi piyasa yükselirse sorun yok:) Bu arada raf fiyatları salı gunu itibariyle yükselecek Ptesi organize olup herkesin salı gunune geçmesi gerekiyor (…): P.tesi.39.95 TL raf fiyatına geçiyoruz. P.tesi sabah mail göndereceğiz size.” 11.08.2018 tarihinde; “Migros (…): Ok salı gunu itibariyle gecmis oluruz” 14.08.2018 tarihinde; “Migros (…): Şok market fiyatları geçmemiş (…): (…) ("Şok market fiyatları geçmemiş" mesajına atfen): 1 lt var onuda geçecek merak etme” (…) ifadeleri yer almaktadır.

Aynı yazışmanın devamında 28.08.2018 tarihinde; “(…): (CARREFOURSA’ya ait olduğu düşünülen çeşitli etiket görselleri paylaşılmıştır.) Carrefour Sizi bekliyoruz Şok 1 lt Yudum yarın 10.95TL rafta.yarın sizde geçin lütfen.(…)30 e onaylattık. Sıkıntı çıkmayacak. Yardımını rica ediyorum kardeşim”

29.08.2018 tarihinde;

“(…): iletildi(ŞOK’a ait olduğu anlaşılan ve içeriğinde “Yudum Ayçiçek Yağı 1 Lt” ürününe ait fiyatın 10,95 TL olarak yer aldığı kısmın kırmızı ile yuvarlak içine alındığı çeşitli etiket görselleri paylaşılmıştır.) Şok” denilmektedir.

Bir diğer mesajlaşma ise şöyle:

06.04.2020 tarihinde “Strategyteam” isimli Whatsapp grubunda;

“(…): (…) Crr fiyat geçişi?

(…): Hangi üründe abi geçiş? 1 lt mi

(…): 1lt,5lt, 4lt sanalda yok fiyat geçti mi belli değil?

(…): Fiyatı geçmişti sorun yok

(…): Hangi?

(…): 5 lt geçmiyor kpnuştuk abi Migrosu bekliyor (…) Bey dün (…)53 arayacam dedi ya 4 It pet teneke Geçti

(…): 1lt?2lt Dün konuştuk ya (…) Bey de yazmış

(…): Abi konuştuk kesin değil daha geçsekmi emin değiliz daha ürün bazlı kaç tl olacaksa ona göre net kesin belirleyip geçelim haftalık günlük fiyat değiştiriyoruz

(…): 1lt 15.90 2lt 25.90 (…): Ok atarız müçterilere Yaptığımı iş değil o zaman dedim 1-2 lt de geçelim toplu yok dedik şimdi ürün ürün uğraşacağız süreç alacak boşuna 1-2 ltayçiçekgeçeveksek o zaman omega kızartma ustasıda geçelim 1-2 ltayçiçekten pahalı olmalı ya yoksa şok ürünlerde aktivitde maliyet yükseltemeyiz

(…): Bencede geçmemiz gerekiyor.Gelen uygulama daki fiyatlara bak uçmuş durumda. .. (Yudum Ayçiçek Yağı 4 Lt ürününe ait etiket fiyatının 35,50 TL olarak yer aldığı CARREFOURSA raf görseli paylaşılmıştır.) Abi çarşambaya kadar organize edin Itf teşekkürler’ (…)54 yazdı Şaka mı bu.Hani geçmişti Crr?

(…): Geçmişti gerimi çekmiş ya bu adam salak yeminle” ifadeleri yer almaktadır.

Konuşmanın devamında SAVOLA çalışanı (…) tarafından “(…) Carrefour” olarak kayıtlı CARREFOURSA çalışanı ile gerçekleştirdiği WhatsApp görüşmesine ait ekran görüntüsü paylaşılmıştır. Bahsi geçen görüşmede 06.04.2020 tarihinde;

(…): Hatta 49,90 tl geçmeyi planlıylruz

(…) tarafından strategyteam grubuna iletilen Yudum Ayçiçek Yağı 4 Lt ürününün etiket fiyatının 35,50 TL olarak yer aldığı CARREFOURSA raf görseli iletilmiş olup bu görsele atfen):

Abi bu ne şakamısnız siz ya niye fiyatı geri çektiniz. Bu ay 1 adet üm sevk edemiyiz bilgine piyasadan haberin yok galiba sonra marjım düşük dersin Sanal markettede kaldırmışın senin geçmen lazım Adamalr geçti dediğim gün

(…) Carrefour: Bizde yükselttik senin söyleğin fiyatlara geçmiştik. Onlargeçneyine bizde geri çektik Geçiriseniz bizde geöeriz38,90 a 37,90 olmamış

(…): Ee sonra abi nasik geçmedi bakmryormusun o günden beri 0,40 krş düşük geçmişler sadece sende o fiyatlara geç Niye 35,90 yapıyorusn Birde sanaldan kaldınyorusn işinize geldiği gibi siz bilirsiniz sorun yok istersen 10 tl ye satin stoklar bitince marj %5 düşünce o zaman bildiğini yaparsın eyvallah” ifadeleri yer alıyor.