Sert Üslubu ile Tanınan Ünlü Jeolog Celal Şengör Kimdir

Sert üslubu ile tanınan ünlü jeolog Celal Şengör Kimdir? Şengör'ün bilime olan katkıları nelerdir? Şengör, hangi ödüllere ve unvanlara sahiptir?

Celal Şengör Kimdir?

Celal Şengör, 1955 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Şengör’ün ebeveynleri Rumeli göçmeniydi. İlköğretimi Şişli Terakki İlkokulu’nda okumaya başladı. Fakat Şengör 5. Sınıfa geldiğinde, öğretmenine ettiği hakaret ile okulundan ayrılmak zorunda kaldı. Eğitim hayatına Beyazıt İlkokulunda devam etti. Lise eğitimi için öncelikle Işık Lisesi’ne gitti. Bu lisenin eğitiminden ve ortamından memnun kalmayan Şengör, Robert Koleji’ne geçerek buradan mezun oldu. Lise mezuniyetinin ardından Celal Şengör, üniversite eğitimi için State University of New York at Albany’i tercih etti. 1978 yılında üniversiteden jeolog olarak mezun olan Şengör, aynı üniversitede yüksek lisans eğitimi de aldı. 1981 yılına gelindiğinde Şengör, Türkiye’ye döndü. İstanbul Teknik Üniversitesi’nde jeoloji bölümü içerisinde asistanlık görevine başladı. 1982 yılında doktor unvanını aldı. Dört yıl sonra TÜBİTAK bilim ödülünü almaya hak kazandı ve aynı yıl İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Genel Bilim Dalı’nda doçent oldu.

Sert Üslubuyla Tanındı

Celal Şengör, genel olarak sert üslubuyla ve keskin çıkışları ile bilinmekte. Bu yönüyle birçok kişi tarafından eleştiriliyor olsa da bilime olan katkıları göz ardı edilemeyecek düzeydedir. Nitekim bu başarısını kazandığı ödüller ile de kanıtlamıştır. Kendisinin, birçok üniversiteden şeref ödülü bulunmaktadır. Örneğin oldukça prestijli bir üniversite olan Neuhatcel Üniversitesi, 1988 yılında Şengör’e Şeref Bilim Doktoru Ödülü vermiştir. Şengör’ün bir diğer önemli başarısı ise Academia Europaea’ya kabul edilen ilk Türk oluşudur.

Alanında Birçok Ödülün Sahibi Oldu

Celal Şengör, yerel çapta da birçok ödülün sahibi oldu. 1991’de Kültür Bakanlığı tarafından kendisine Bilgi Çağ Ödülü takdim edildi. 1933 yılında ise Türkiye Bilimler Akademisinin en genç kurucusu olarak tarihe geçti. Yine aynı yıl içerisinde Şengör, TÜBİTAK Bilim Kurulu Üyesi olarak seçildi. Celal Şengör’ün aldığı ödüller bunlarla sınırlı kalmadı. 1933 yılında Rusya Doğa Bilimleri Akademisi’nin de bir üyesi haline geldi. Bu yıl içerisinde Amerikan Jeoloji Dernekleri’nde şeref üyesi oldu ve Fransız Cemiyeti Ramal Madalyası unvanını aldı. Bu dönem içerisinde Şengör, tektonik ve yerbilim alanlarına yoğunlaşarak bu dallar hakkında araştırmalar yaptı. Bu araştırmalar doğrultusunda şerit kıtaların, dağ kıyılarına olan etkisini kanıtlayarak bilime önemli bir katkıda bulundu. Ayrıca Kimmer adını verdiği bir şerit kıtası da keşfetti. Celal Şengör, Orta Asya’nın geçmişten günümüze jeolojik yapısının değişimini ortaya koydu. Kıta-kıta çarpışması olayının ön ülkeleri etkileme şeklini açıkladı. Ayrıca Şengör’ün, Türkiye’nin levha tektoniği içindeki konumunu değerlendiren makalesi dünya çapında üne kavuşmuştur. Çalışmalarını kitaplaştırarak bu alanda 6 kitap yayınladı. Yine aynı konuda 175 adet bilimsel makale yayınladı. Şengör, yalnızca jeolojiye karşı ilgili değildi. Kendisi tarih ve felsefe ile de oldukça ilgiliydi. Öyle ki bu alanlarda da iki kitap yayınladı.

Kişisel Hayatı ile Şengör

Türkiye’de jeoloji denilince akla gelen ilk isimlerden birisi olan Celal Şengör, jeoloji bilimine olan merakının nasıl başladığı hikayesini “Bir Bilim Adamının Serüveni” adlı kitabında açıkladı. Kitabında yazdığı üzere, kendisi küçük yaşlardan itibaren bir Jules Verne hayranıydı. Okuduğu ilk Verne kitabı, Arzın Merkezine Seyahat’ti. Devamında Denizler Altında Yirmi Bin Fersah’ı da okudu. Bu iki kitabın sonunda Şengör, Jules Verne kitaplarındaki o doğru “adam” simgesini çok beğendi ve tıpkı onlar gibi olmak istedi. Böylelikle Şengör, jeolojiyi Jules Verne ile sevdiği itiraf etti. Celal Şengör, kişisel kütüphanesinde günümüzde 30.000’den fazla kitabı olduğunu da belirtti. Hafif derecede Asperger teşhisine sahip olan Şengör, bu özelliğinden oldukça memnun olduğunu birkaç farklı röportajında dile getirdi. Çünkü ona göre, eğer otistik olmasaydı bugün bilim alanında bu kadar başarılı olamayacaktı. Şengör’ün bildiği yabancı diller arasında Fransızca, Portekizce, İtalyanca, Felemenkçe, İspanyolca ve Osmanlı Türkçesi yer alıyor. Eşi Oya Maltepe ile 1986 yılında evlenen Şengör’ün, H.C. Asım Şengör adında bir oğlu bulunuyor. Her geçen gün bilime olan katkıları ile yaşamını sürdürmeye devam ediyor. Bilim alanında daha fazla ismin hayat hikayesine buradan ulaşabilirsiniz!