THY Yönetim Kurulu Başkanı ve İcra Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat ile Röportaj Yaptık!

Röportaj serimize hız kesmeden devam ediyoruz. Bugün sizler için THY Yönetim Kurulu Başkanı ve İcra Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat ile röportaj yaptık. Sayın Ahmet Bey bizi kırmadığı için de hem şahsım adına hem de şirketimiz adına teşekkürlerimi sunarım. Lafı da daha fazla uzatmadan röportajımıza geçelim!

İlginizi Çekebilir: Meta’nın Startup Ekosistemi Hakkında Yaptığı Çalışmaları Meta Türkiye ve Azerbaycan Kamu Politikaları Müdürü Sezen Yeşil’e Sorduk!

Merhaba Ahmet Bey, öncelikle nasılsınız?

Teşekkür ederim, şükürler olsun ki çok iyiyim. Umarım sizler de Startup Teknoloji Ailesi olarak iyisinizdir.

Bizler de İyiyiz Teşekkür Ederiz Ahmet Bey. Bize Kendinizden Bahsedebilir misiniz? Ahmet Bolat Kimdir? Sektördeki Tecrübelerinizden Bahsedebilir misiniz?

Bundan 63 yıl önce, 1959’da Mevlana şehri Konya’da gözlerimi açtım dünyaya. Liseyi İstanbul Bahçelievler’de Üniversiteyi ise İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünde tamamladım. 1984'te ABD'de Stanford Üniversitesi'nde yüksek lisansımı, 1988'de University of Michigan'da Endüstri ve Operasyonlar Mühendisliği bölümünde doktoramı yaptım. Gençlik yıllarımdan beri bir ayağım okulda koridorlarında bir ayağım sektörün kalbinde oldu. Bugün hala böyle; bir yanım ülkesinin gençleri için çabalayan Prof. Dr. eğitimci, diğer yanım ülkesinin en değerli markası ve hizmet sektörü için çalışan Yönetim Kurulu Başkanı…. On sekiz yılı aşkın süredir bayrak taşıyıcı markamız için çalıştığımı ayrı bir parantez olarak belirtmek isterim tabi.

THY Stratejik Büyüme Planından Bahsedebilir misiniz? Filoya 550 Uçağın Temini Sürecinin Önemini Açıklayabilir misiniz? 

Türk Hava Yolları’ndaki görev sürem boyunca Ortaklığımızın büyüme planları çerçevesinde toplam 550 uçağın temininde görev alan ekibe liderlik yaptım. Bugün itibariyle filomuzda 263 dar gövde, 110 geniş ve 21 kargo uçağı olmak üzere toplam 394 adet uçak bulunuyor. Bunlardan 106 tanesi yakıt verimliliği yüksek, çevre dostu en yeni nesil uçaklar. Bu yıl filomuza katacağımız yeni nesil uçaklarla filo büyüklüğümüz 400’ü geçmiş olacak. 

Bildiğiniz gibi 2020 yılında AnadoluJet’i yurtdışına açtık. Anadolujet büyümesini desteklemek ve daha rekabetçi bir yapıya kavuşturmak için filosuna yeni nesil uçaklar kattık. AnadoluJet’in filosuna özellikle yaz aylarından itibaren artan talebi karşılayabilmek adına 7’si B737-8 MAX, 7’si A321NEO ve 3’ü A320NEO olmak üzere toplam 16 uçak dahil ettik ve AnadoluJet filosunu kısa sürede 64 uçağa çıkardık. Anaolujet’i düşük maliyetli, pratik ve ekonomik bir hava yolu şirketine dönüştürüyoruz. Anadolujet’in bu anlamda dönüşümünü ve gerek iç hatlarda gerekse dış hatlarda büyümesini yeni nesil uçaklar ile desteklemeye devam edeceğiz.

            Ana markamız Türk Hava Yolları tarafında da atılımlarımız devam edecek. Uzakdoğu pazarında ikinci dalga yapısını oluşturup buralarda derinleşirken bölgesel jet gibi daha az kapasiteli uçaklarla yakın coğrafyamızdaki niş pazarlara da hizmet sunmaya yönelik değerlendirmelerimiz var. Bunların üzerinde hala çalışıyoruz. Çalışmalarımız nihayete erdiğinde bunlarla ilgili daha detaylı açıklamalarda bulunacağız.

Bununla birlikle global marka gücümüzü artıracak, müşteri deneyimini bir üst seviyeye taşıyacak projelerimiz ve yatırımlarımıza önümüzdeki dönemde de devam edeceğiz. Bunun için dijitalleşme ile birlikte müşteri odaklı kültür dönüşümüne hız verecek ve sadakat programımızı büyüteceğiz.

THY Misyon ve Vizyonu Hakkında Bilgi Verebilir misiniz?

Sivil Hava Taşımacılığı (SHT) sektöründe Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Bayrak Taşıyıcısı kimliğiyle; uçuş emniyeti, güvenilirliği, ürün yelpazesi, hizmet kalitesi ve rekabetçi konumu ile tercih edilen, Avrupa’nın önde gelen ve küresel ölçekte faal bir havayolu olmak.

THY Vizyonu:

THY Bünyesinde Kullanılan “çevreci yakıt” Uygulamasından Bahsedebilir misiniz?

Türk Hava Yolları olarak, havacılık endüstrisinin iklim değişikliğine olan etkisinin üst düzeyde farkındayız. Bu doğrultuda karbon ayak izimizin azaltılması için yapılan çalışmaların öneminin farkındalığı ile hareket ediyoruz.  İklim değişikliğine etkisi olabilecek etkenleri azaltmak ve ortadan kaldırmak için sürdürülebilir havacılık yakıtı araştırma geliştirme çalışmalarını destekliyoruz. Filomuzu genç, yakıt verimliliği yüksek ve çevreye daha duyarlı uçaklarla hem büyütüyoruz hem de geliştiriyoruz.

2018 yılından beri filomuza dahil ettiğimiz yeni nesil uçakların sayısı 104’e ulaştı. Türk Hava Yolları’nın kullanacağı sürdürülebilir havacılık yakıtı aynı miktardaki geleneksel kerosen yakıta kıyasla yüzde 87’ye varan oranda sera gazı emisyon azaltımı sağlıyor. Boğaziçi Üniversitesi ile birlikte, TUBİTAK tarafından desteklenen, “Mikroalg Tabanlı Sürdürülebilir Biyo-Jet Yakıtı Projesini (MİKRO-JET) yürütüyoruz. Projede, mikroalglerden, hidro işlem görmüş yağ asitleri ve hidrotermal sıvılaştırma yöntemleri kullanılarak sentetik biyo-kerozen pilot üretimi yapılması hedefleniyor. Sürdürülebilir kaynaklardan elde edilecek bu biyoyakıtı, Turkish Technic tarafından yapılacak motor testleri akabinde uçuşlarımızda kullanacağız. Proje tamamlandığında Türkiye ve Avrupa'nın ilk karbon-negatif entegre biyo rafinerisi hayata geçecek. Türk Hava Yolları olarak bugünkü kazanımların ötesine geçerek gelecekte de değer oluşturabilmek için belli seferlerimizde halihazırda sürdürülebilir havacılık yakıtını kullanmaktayız.  Paris, Oslo, Kopenhag, Stockholm gibi destinasyonlarımız çevreci yakıt kullanarak uçtuğumuz noktalardır.

Milli Bayrak Taşıyıcı hava yolu olarak bu kapsamda; teknik, düzenleyici, güvenlik ve ticari uygulanabilirlik sınırları dahilinde biyoyakıt kullanımını sonraki süreçlerde artan frekanslara ve farklı destinasyonlara yaygınlaştırmayı planlıyoruz. Türk Hava Yolları olarak bugünkü kazanımların ötesine geçerek gelecekte de değer oluşturabilmek için dünyamızı koruyor, gelecek nesillere yaşanılabilir bir dünya bırakmak için çalışıyoruz.

Turkish Cargo Girişimi Hakkında Bilgi Verebilir misiniz?

Turkish Cargo markası  hava kargo sektöründeki yerini rekor sürede yukarılara taşıyarak, pazarda önemli oyunculardan biri haline geldi. 2010 senesinde hava kargo trafiği (FTK) açısından dünyada 33. olan şirketimiz, 2022 Ocak-Ekim verilerine göre dünya sıralamasında 5.’liğe yerleşti. Yakın döneme baktığımızda ise, hacimsel büyümenin yanında kârlılık ve verimlilik açısından da çok büyük aşamalar kaydettiğimizi rahatlıkla görebilirsiniz. Sektör normali olarak kabul ettiğimiz 2019 senesine kıyasla 2022 ilk 9 ayda kargo gelirlerimizi 2,9 milyar USD’ye çıkararak %140 artırmış olduk. Güncel olarak filomuzda 21 adet kargo uçağı bulunuyor, ayrıca sahip olduğumuz 110 adet geniş gövde yolcu uçağı ile önemli ölçüde belly kargo kapasitesine de sahibiz. Kargo uçaklarıyla hizmet verdiğimiz 100 nokta ile dünyada en çok direkt kargo noktasına uçan hava kargo markasıyız ve toplamda 340’tan fazla destinasyona ulaşıyoruz.

Bilindiği üzere hava kargo müşterisi hız, güvenilirlik, takip edilebilirlik ve esneklik gibi niteliklere öncelik veriyor. Biz de müşteri beklentilerine odaklanarak, lojistik firmaları ve hava yollarının içinde bulunduğu, rekabetin çok yüksek olduğu ortamlarda rakiplerden pozitif ayrışmayı hedef edindik. Turkish Cargo’yu konumlandırırken güçlü ve zayıf yönlerimizi tanıyıp, pazarı iyi bir şekilde analiz ettik, en iyiler arasında olma vizyonu ile stratejilerimizi belirledik. Sahip olduğumuz coğrafi avantaj ve güçlü uçuş ağımız en büyük avantajımız. Bu sayede farklı pazarlarda bağlantı ve esnek kapasite dağılımı sunabiliyoruz. Bu avantajın en büyük tamamlayıcısı ise teknoloji ve alt yapı yatırımlarımızın merkezi olan SMARTIST tesisimiz. Avrupa’da ki en büyük ve dünyanın 3. en büyük hava kargo tesisine sahibiz. 2021 yılı mayıs ayında tamamladığımız tesisimizi, test süreçlerinin ardından 2022 yılı ocak ayından beri aktif olarak kullanıyoruz.

2028 ve 2033 stratejilerimizi oluşturduğumuz bu dönemde altyapı ve teknoloji yatırımlarımız yanında, Turkish Cargo markamızın iş modelimizi de geliştirerek katma değeri artırılmış ürün ve hizmetlerin payını yükseltmeyi hedefliyoruz. Konvansiyonel limandan limana taşıma modeline ek olarak, lojistik ekosistemi üzerine çalışmalar yapıyoruz. Bu çalışmalar sadece mevcut pazarları ve ürünlerimizi değil, gerekli yerlerde ortaklıklar ve yatırımlar ile farklı pazarlarda büyümeyi ve çeşitlendirmeyi de içeriyor. Yaptığımız tüm bu yatırımlar ve oluşturduğumuz stratejiler ile önümüzdeki dönemde Turkish Cargo markamız ile dünyada ilk 3 hava kargo şirketinden bir olmayı amaçlıyoruz.

THY Uçuş Ağlarından Bahsedebilir misiniz?

Dünyanın en fazla ülkesine uçan hava yolu olarak 129 ülkeye ülkemizden direkt seferler icra ediyor, bayrağımızı dalgalandırıyoruz. Kıtaları, ülkeleri, şehirleri, kültürleri hava köprüleriyle bağlayan bir sektörde, uçuş ağımızın gücüyle öne çıkmış konumdayız. Bu alanda iddialı büyümemizi sürdürmek için çalışıyoruz.

Tüm dünyayı etkisine alan pandemi sonrası süreçte tüm dünya toparlanmaya çalışırken, biz attığımız cesur adımlarla 2021 ve 2022 yıllarında uçuş ağımıza 17 yeni destinasyon ekledik. Mevcut hatlarımızı korumanın yanı sıra yeni hatlarla da büyümemizi sürdürdük.

 Bugün itibariyle 129 ülkede 342 noktaya kadar genişlettiğimiz uçuş ağımızı yurt içi ve yurt dışı yeni noktalarla geliştirmeye devam edeceğiz. Filo müsaitliği, imkanlar ve pazar koşullarına bağlı olarak yurt içinde Yozgat ve Bayburt; yurt dışında ise ABD’de Detroit ve Denver, İtalya’da Palermo, Polonya’da Katowice uçuş ağımıza eklemeyi planlıyoruz. Uçuş ağımızda yer alan Japonya’daki Osaka hattımıza şartlar el verirse tekrar sefer başlatmayı planlıyoruz.

Sefer yaptığımız 5 kıtaya ek, 6 kıta olarak Avustralya’ya da uçuş başlatma hayalimiz tüm canlılığıyla bir hedef olarak önümüzde duruyor. Bu hedefimiz için Pazar şartları doğrultusunda uygun filo ve planlama arayışımızı sürdürüyoruz.

Pandemi, hedeflerimize doğru tüm hızımızla ilerlerken birtakım sapmalar yaratsa da bu yılki performansımızla gösterdik ki kaldığımız yerden ve hatta daha da güçlenerek yolumuza devam ediyoruz.

Havacılık, pandemi etkilerinden kurtularak toparlanma sürecinde beklenenin üzerinde bir yükseliş yaşadı. Bu dönemde talebi karşılayabilmek için piyasadan uçak toplamaya odaklandık. An itibarıyla filomuzda belirttiğim üzere toplam 396 uçak yer alıyor. Filomuzu genç, yakıt verimliliği yüksek ve çevreye daha duyarlı uçaklarla hem büyütüyoruz hem de geliştiriyoruz. 2018 yılından beri filomuza dahil ettiğimiz yeni nesil uçakların sayısı 104’e ulaştı. Önümüzdeki yıl filomuza katacağımız hem dar gövde hem de geniş gövde yeni nesil uçaklarla 400 uçağı aşan bir filoya ulaşacağız ve daha fazla yolcumuzu gökyüzüyle buluşturacağız.

2020 yılında yurt dışına açtığımız AnadoluJet’i daha rekabetçi hale getirmek ve büyümesini hızlandırmak için bu sene ciddi bir filo atılımı gerçekleştirdik. AnadoluJet’in filosuna özellikle yaz aylarından itibaren artan talebi karşılayabilmek adına 7’si B737-8 MAX, 6’sı A321NEO ve 3’ü A320NEO olmak üzere toplam 16 uçak dahil ettik ve AnadoluJet filosunu kısa sürede 2 katına çıkararak 67 uçağa ulaştık. 2023’te de AnadoluJet’in filosuna daha yüksek uçuş konforu sunan ve yüksek kapasitesiyle daha fazla yolcuya ulaşmamızı sağlayan yeni nesil uçaklar katmaya devam edeceğiz, böylece hem iç hatlarda hem de dış hatlardaki büyümesini sürdüreceğiz.

Pandemi sonrası toparlanmada Çin başta olmak üzere Uzak Doğu bölgesi, uyguladığı sıkı seyahat politikaları sebebiyle diğer bölgelere göre daha geriden geldi. 2023’ün ikinci yarısından itibaren kısıtlamaların kalkması ve Çin’in uluslararası trafiğe açılması bekleniyor; biz de takip ettiğimiz bu süreç içinde gerçekleştireceğimiz doğu hamlesi ile Asya’daki varlığımızı derinleştireceğiz.

Sunduğumuz kapasiteyi haziran ayı itibariyle 2019 seviyesinin üstüne taşımıştık. Önümüzdeki yıl da çift haneli büyüme hedefi bize çok uzak değil. 2023 yılı, Cumhuriyetimizin 100. yılı ve şirketimizin kuruluşunun 90. yılı olması sebebiyle bizim için önemli bir anlam taşıyor. Tarihimiz boyunca 900 milyondan fazla yolcumuzu uçaklarımızda misafir etmenin gururunu yaşıyoruz. 2023’ün ilk yarısı itibariyle 1 milyarıncı yolcumuzu ağırlayacağız.

Şirketimizi beraber büyüttüğümüz, yeri geldiğinde elini taşın altına koyan çalışma arkadaşlarımız, elde ettiğimiz başarıların temel kaynağı. Sene başından beri yaklaşık 2.600 kişiyi istihdam ettik. Önümüzdeki yıl da büyüme planlarımız doğrultusunda ailemizi büyüterek ülkemizin istihdamına katkı sağlamaya devam edeceğiz. Akademimizden gelen pilot adayları ile beraber 1.100’e yakın pilot ve yetiştirilmek üzere pilot, 2.000’den fazla kabin memuru ile ofislerimizdeki iş süreçlerimize katkı sağlayacak tecrübeli, yeni mezun personel ve part-time üniversite öğrencilerinin istihdamına yönelik işe alımlar planlıyoruz.

Artık yolumuza sadece bir hava yolu olarak değil küresel bir “hava yolu grubu” olarak devam etmek için çalışmalar sürdürüyoruz. Halen istediğimiz seviyede olmayan iştiraklerimizi uluslararası arenaya açarak Grup içindeki katkılarını arttırma hedefimiz var. İştiraklerimizden özellikle en büyük karı sağlayan Teknik A.Ş.’yi, kapasitesini arttırarak diğer hava yollarına da hizmet eder hale getirmek istiyoruz. İştiraklerimizi, potansiyellerini açığa çıkaracak yatırımlar ve stratejilerle, kısa vade içinde Grup karımızın yarısını oluşturacak şekilde konumlandırmak istiyoruz.

THY Genç Mezunlar İçin Yetenek Programlarına Sahip mi? Eğer Var ise Bu Programlar Hakkında Bilgi Verebilir misiniz?

Genç yetenekleri önemsiyoruz. Sunduğumuz eğitim ve gelişim olanakları ile kariyerlerinin başında olan gençlerimizin de her zaman yanında olmayı sürdürüyor; iş hayatına Türk Hava Yolları ile adım atabilmeleri için farklı gruplara yönelik dönemsel ilanlar açıyoruz. Çalışma hayatına yeni başlayacak olan lisans öğrencilerine ve yeni mezun gençlere yönelik olarak oluşturduğumuz “Take-Off Jr.”, “Take-Off 101” ve “Take Off-101 (Anadolu Part Time” programlarımız ile ülkemiz gençlerine kariyerlerini havacılık sektöründe şekillendirme fırsatı sunuyoruz.

"Take-Off Jr." programımız lisans son sınıf öğrencileri ve yeni mezunların başvurabileceği bir programdır. İyi derecede İngilizce bilen, iletişimine ve gelişimine önem veren, yeni ve uygulanabilir fikirler üretebilen gençlere tam zamanlı çalışma düzeniyle çalışma fırsatı sunuyoruz.

“Take-Off 101” programımızla 4. sınıfta eğitimlerine devam eden öğrencilerin yarı zamanlı olarak çalışabilecekleri ve teorik bilgilerini pratiğe çevirebilecekleri bir ortam sağlıyoruz. Daha sonrasında programı başarıyla tamamlayan gençlerimizi tam zamanlı işe almak üzere değerlendiriyoruz.

“Take Off 101 (Anadolu Part Time)” programımız ise belirli illerdeki istasyonlarımızda üniversite 3. sınıf öğrencilerinin 6 ay boyunca çalıştıkları ve iş tecrübeleri elde ettikleri önemli bir programdır. Bu sene bu üç programla toplam 671 gencimizi istihdam ettik.

Yurt içindeki programlarımızın yanı sıra yurt dışında da genç yetenekleri bünyemize katmak için “Take Off Vocational Experience” programını hayata geçirdik. Almanya, Fransa, Avusturya, Hollanda ve İsviçre’deki öğrenciler öğrenimlerine devam ederken havacılık sektörüne ilgi duyanları kurumumuzun farklı departmanlarında deneyim elde etmek için tam zamanlı kariyer fırsatı sunuyoruz.

Önümüzdeki dönemlerde de bu programlarımızla genç istihdamına katkı sağlamaya, ülkemizin ve havacılığın geleceğine yön vermeye ve gökyüzünün rekabetçi ve hızlı gelişen kapılarını gençlerimize açmaya devam edeceğiz.

Ahmet Bolat Olarak Gelecek Hedeflerinizden Bahsedebilir misiniz?

Gelecek hedefim… gelecek hayalim de diyebiliriz. Ben bu hayali 72 bin çalışma arkadaşımla paylaşıyorum ve biz Türk Hava Yolları markamızı gökyüzünde zirveye taşımayı hedefliyoruz.

Halihazırda Avrupa’nın en iyi havayoluyuz, dünyanın en iyisi olacak potansiyele, inanca ve enerjiye de sahibiz. Çok çalışıyoruz, üst yönetimdeki arkadaşlarımız ile kendimize zaman ayırmıyoruz diyebilirim. Her gün yüzbinlerce misafirini dünyada en çok ülkeye taşıyan bir havayolunun yöneticileriyiz ama görevlerimiz dışında o şehirleri keşfetme zamanını ayıramıyoruz.

Bir diğer hayalim de bu… Koltuğumu gençlerimize emanet edip emekli olduğumda önce ülkemizin sonra da dünyamızın yaratılmış binlerce güzelliğini keşfetmek istiyorum. Bayrağımızı taşıyan THY uçağında, konforlu bir seyahatte ve cam kenarı koltukta….